Sekcja Bibliotek Muzycznych SBP
Polska Grupa Narodowa IAML

al. Niepodległości 213, 02-086 Warszawa, e-mail:
     
 

Sprawozdanie z działalności Sekcji Bibliotek Muzycznych SBP
– Polskiej Grupy Narodowej IAML
za rok 2011

 
     
1.
Skład Zarządu Sekcji Bibliotek Muzycznych przy ZG SBP  
2.
Zebrania zarządu  
3.
Spotkania robocze i konferencje  
4.
Działalność międzynarodowa w ramach IAML  
5.
Publikacje  
6.
Inne  
     
     
1. Skład Zarządu Sekcji Bibliotek Muzycznych przy ZG SBP  
 

Zarząd liczył 11 osób w następującym składzie:

  • Stanisław Hrabia – Przewodniczący ( Biblioteka i Fonoteka Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego)
  • Jolanta Byczkowska-Sztaba – Wiceprzewodnicząca ( Biblioteka Narodowa, Zakład Zbiorów Muzycznych, Polskie Centrum RISM)
  • Piotr Maculewicz – Wiceprzewodniczący ( Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, Gabinet Zbiorów Muzycznych
  • Karolina Skalska – Sekretarz ( Biblioteka Narodowa, Zakład Zbiorów Dźwiękowych i Audiowizualnych)

Członkowie:

  • Andrzej Spóz (Honorowy Członek Zarządu, Warszawa, Biblioteka, Muzeum i Archiwum Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego).
  • Iwona Bias ( Biblioteka Główna Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach)
  • Ewa Hauptman-Fischer ( Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, Gabinet Zbiorów Muzycznych)
  • Andrzej Jazdon ( Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Oddział Zbiorów Specjalnych)
  • Ewa Kozłowska ( Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy, Dział Sztuki i Rzemiosł Artystycznych)
  • Anna Michalska ( Biblioteka Główna Akademii Muzycznej im. Stanisław Moniuszki w Gdańsku)
  • Magdalena Wiącek ( Biblioteka Główna Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu)
 
     
2. Zebrania zarządu.  
 

W 2011 r. odbyły się 2 zebrania członków Zarządu Sekcji Bibliotek Muzycznych SBP:

 
 

29 VI Warszawa, Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie.

Przedmiotem obrad były m.in. następujące sprawy:

Komunikat z Zebrania opublikowano na stronie Sekcji:

http://www.iaml.pl/Aktualnosci/2011-06-29_Zebranie_Zarzadu_Warszawa.htm

 

14 XII Warszawa, Biblioteka Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego im. S. Moniuszki

Przedmiotem obrad były m.in. następujące sprawy:

  • Podsumowanie Ogólnopolskiej Konferencji Bibliotek Akademii i Uniwersytetów Muzycznych, która odbyła się 24-25 października 2011 roku w Katowicach (szczegóły por. pkt. 3.2).
  • Podsumowanie prac na polu międzynarodowym. Zrelacjonowano udział polskich bibliotekarzy muzycznych w Konferencji IAML w Dublinie, 24-29.07.2011. Omówiono przygotowania do Konferencji IAML w Montrealu, 22-27.07.2012 (szczegóły por. 4.1.-4.2.)
  • Zarząd podjął przygotowania do organizacji konferencji „Kościelne zbiory muzyczne w bibliotekach polskich. Planowany termin: 26-28 września 2012 r. w Gnieźnie.
  • Na prośbę IAML Zarząd sformułował komunikat na temat głównych trendów i problemów, jakie są zauważane i realizowane na polu bibliotek muzycznych i bibliotekarstwa muzycznego w Polsce. Komunikat został przesłany do Pameli Thompson, byłej Przewodniczącej IAML i będzie wykorzystany przy tworzeniu międzynarodowej publikacji na temat europejskich bibliotek muzycznych (szczegóły por. pkt. 6.6).
  • Omówiono kontynuację prac nad informatorem „Biblioteki Muzyczne w Polsce” i publikowaniem go na stronie Sekcji.
  • Podjęto dyskusję na temat możliwości motywowania i angażowania młodych bibliotekarzy muzycznych.
  • Zarząd dokonał podsumowania działalności Sekcji w roku 2011. Stwierdzono, że zrealizowano postawione przed sobą zadania. Przewodniczący podziękował wszystkim za owocną współpracę. Zarząd przyjął plan pracy na rok 2012.

Komunikat z Zebrania opublikowano na stronie Sekcji:

http://www.iaml.pl/Aktualnosci/2011-12-14_Zebranie_Zarzadu_Warszawa.htm

 
     
3. Spotkania robocze i konferencje  
3.1. V Spotkanie Robocze Bibliotekarzy Katalogujących Muzykalia, Centrum NUKAT, Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie (30–31 maja 2011)  
 

 

Organizatorami Spotkania byli Sekcja Bibliotek Muzycznych SBP – Polska Grupa Narodowa IAML, Sekcja Fonotek SBP oraz Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny NUKAT.

Spotkanie otworzyła Maria Burchard (Kierownik Centrum NUKAT). Spotkanie miało charakter warsztatowy, dotyczyło opracowania formalnego dokumentów dźwiękowych. Zwrócono uwagę na powiększające się grono corocznych uczestników spotkań roboczych. W tegorocznym Spotkaniu wzięło udział ok. 50 osób.

Magdalena Rowińska (Centrum NUKAT) zapoznała uczestników z bieżącymi pracami prowadzonymi przez Centrum NUKAT. Magdalena Choryło i Maria Nasiłowska (Centrum NUKAT) omówiły Problemy w adaptacji słownictwa jhp KABA do opracowania dokumentów muzycznych w katalogu NUKAT.

Podobnie jak w roku 2010 głównym tematem tegorocznego Spotkania były zagadnienia związane z katalogowaniem dokumentów dźwiękowych. Ze względu na duże zainteresowanie tą tematyką, Spotkanie zaplanowano na dwa dni. Stronę merytoryczną tej części Spotkania przygotował zespół programowy w składzie: Agnieszka Gołębiowska (Biblioteka i Fonoteka Instytutu Muzykologii, UW), Ewa Kozłowska (Czytelnia Sztuki, Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy), Karolina Skalska (Zakład Zbiorów Dźwiękowych i Audiowizualnych, BN), Maria Wróblewska (Zakład Zbiorów Dźwiękowych i Audiowizualnych, BN). W poszczególnych sesjach omówiono zasady katalogowania dokumentów dźwiękowych podzielonych wg ich zawartości: nagrania muzyki klasycznej, nagrania muzyki popularnej (rozrywkowej), nagrania niemuzyczne, oraz nagrania na płytach analogowych, płytach standardowych i kasetach magnetofonowych.

Podkreślono potrzebę dalszego organizowania takich spotkań ze względu na to, że niektóre biblioteki muzyczne dopiero teraz przechodzą na format MARC21. Zaproponowano tematykę kolejnego spotkania w 2012 r., które ma dotyczyć opracowania formalnego muzycznych nagrań video oraz tematów formalnych.

 
     
3.2. Ogólnopolska Konferencja Bibliotek Akademii i Uniwersytetów Muzycznych  
 

W dniach 25-26 października 2011 r. w Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach odbyła się Ogólnopolska Konferencja Bibliotek Akademii i Uniwersytetów Muzycznych. Konferencja została zorganizowana przez Bibliotekę Główną Akademii Muzycznej w Katowicach i Sekcję Bibliotek Muzycznych SBP – Polską Grupę Narodową IAML. Uroczystego otwarcia konferencji dokonał Rektor Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach prof. Tomasz Miczka. W zastępstwie Przewodniczącej Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich Elżbiety Stefańczyk słowo do uczestników skierowała Przewodnicząca Okręgu Śląskiego SBP, członek Prezydium Zarządu Głównego SBP Sylwia Błaszczyk z Biblioteki Śląskiej.

Inicjatywa Iwony Bias, Dyrektora Biblioteki Głównej Akademii Muzycznej w Katowicach – Archiwum Śląskiej Kultury Muzycznej, zorganizowania konferencji bibliotekarzy z Akademii i Uniwersytetów Muzycznych, spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem całego środowiska. W konferencji wzięło udział 37 osób z 19 bibliotek. Byli to przede wszystkim bibliotekarze Akademii Muzycznych z Bydgoszczy, Gdańska, Katowic, Krakowa, Łodzi, Wrocławia, Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie (wraz z Wydziałem Instrumentalno-Pedagogicznym w Białymstoku). W konferencji uczestniczyli też bibliotekarze z bibliotek uniwersyteckich (Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Katedry Muzykologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu, Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie), bibliotek publicznych (Biblioteki Śląskiej w Katowicach, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie, Książnicy Pomorskiej w Szczecinie), Biblioteki Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina w Warszawie oraz bibliotek szkół muzycznych w Będzinie, Katowicach i Zabrzu.

W programie konferencji znalazły się zagadnienia dotyczące organizacji archiwów muzycznych, udostępniania zbiorów w kontekście stosowania prawa autorskiego, digitalizacji kolekcji muzykaliów oraz komputeryzacji bibliotek muzycznych. W czasie każdej sesji dużo czasu poświęcano na dyskusję, co sprawiło, że chwilami konferencja miała formę warsztatów, pozwalających na wymianę doświadczeń i formułowanie propozycji dalszej współpracy, m.in. w zakresie koordynacji prac nad digitalizacją zbiorów muzycznych.

Uczestnicy konferencji zwiedzili Muzeum Organów Śląskich, po którym oprowadzał prof. Julian Gembalski. Wieczorem miał miejsce Koncert muzyki Aleksandra Glinkowskiego i Witolda Szalonka w wykonaniu Tomasza Miczki (obój), Gabrieli Szendzielorz-Jungiewicz (fortepian), Andrzeja Junkiewicza (fortepian) oraz Kwartetu Śląskiego.

Konferencja odbyła się w miejscu szczególnym, ważnym dla rozwoju polskiego bibliotekarstwa muzycznego. Z Biblioteką Akademii Muzycznej w Katowicach związany był współzałożyciel Sekcji Bibliotek Muzycznych SBP Karol Musioł. Warto przypomnieć, że to w Katowicach dniach 9-12 grudnia 1965 roku odbył się I Ogólnopolski Zjazd Bibliotekarzy Muzycznych. Karol Musioł był też bardzo zaangażowany w pracę na rzecz Międzynarodowego Stowarzyszenia Bibliotek Muzycznych IAML. To właśnie on był inicjatorem powołania w 1970 roku w Lipsku, najpierw Podkomisji Bibliotek Konserwatoriów i Wyższych Szkół Muzycznych, a następnie Sekcji Bibliotek Wyższych Szkół Muzycznych IAML oraz jej pierwszym przewodniczącym (do 1978 roku). Spotkanie w Katowicach jest potwierdzeniem kontynuacji tamtej idei.

Galerie

Organizatorzy przygotowali galerie zdjęć oraz repozytorium prezentacji, które znajdują się pod następującymi adresami:

 

Sprawozdania

Sprawozdania z konferencji ukazały się w czasopismach: „Przegląd Biblioteczny”, „EBIB”, „Bibliotheca Nostra”, „Bibliotekarz Zachodnio-Pomorski” oraz na stronach internetowych SBP (http://www.sbp.pl/artykul/?cid=3587&prev=318), Sekcji Bibliotek Muzycznych SBP i Akademii Muzycznej w Katowicach.

 
     
     
4.

Działalność międzynarodowa w ramach IAML:

 
4.1. Międzynarodowa Konferencja IAML w Dublinie, 24–29 lipca 2011.  
 

Uczestniczyło w niej 6 osób z Polski:

  • Hanna Bias i Iwona Bias (Biblioteka Główna Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach),
  • Jolanta Byczkowska-Sztaba (Biblioteka Narodowa, Zakład Zbiorów Muzycznych),
  • Stanisław Hrabia (Uniwersytet Jagielloński, Instytut Muzykologii),
  • Piotr Maculewicz (Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego, Gabinet Zbiorów Muzycznych),
  • Mariusz Wrona (Narodowy Instytut Fryderyka Chopina).

Sekcja Bibliotek Muzycznych – Polska Grupa Narodowa IAML od wielu lat aktywnie uczestniczy w pracach IAML. W tym roku polscy bibliotekarze muzyczni brali udział w różnorodnych sesjach tematycznych i posterowych, spotkaniach roboczych, targach wydawniczych, obradach Zarządu i Rady IAML oraz w pracach organizacyjnych związanych z przygotowaniem programu konferencji.

Sesje tematyczne i posterowe

W czasie sesji Komisji Bibliograficznej zatytułowanej „Music manuscript research” Jolanta Byczkowska-Sztaba wygłosiła referat The music manuscripts and old-print music collection from the Archive of the Cistercian Abbey in Mogiła near Kraków.

W programie sesji „posterowych” znalazły się dwa polskie plakaty: Hanny Bias - Wojciech Kilar, the Silesian composer, as an example of archive study of his film activities oraz Mariusza Wrony - Chopin-Sampler - between tradition and modernisty.

Stanisław Hrabia prowadził dwie sesje naukowe: Sekcji Bibliotek Naukowych – „National libraries - music collections”, oraz Komitetu Programowego – „Grainger, Strauss and Haydn: Digital and Analog Approaches”.

Polski Komitet RILM

W Dublinie odbyło się zebranie robocze przedstawicieli komitetów narodowych projektu bibliograficznego RILM Abstracts of Music Literature. Polski Komitet RILM już drugi rok z rzędu znalazł się w gronie najbardziej aktywnych komitetów, zajmując piąte miejsce na świecie pod względem ilości nadesłanych danych bibliograficznych.

Targi wydawnicze

Piotr Maculewicz zaprezentował na towarzyszących Konferencji targach publikacje na temat historii muzyki polskiej wydawanych przez Sutkowski Edition Warsaw oraz nagrania muzyki polskiej na płytach CD.

Komitet Programowy IAML

Od 2010 roku Stanisław Hrabia jest przewodniczącym Komitetu Programowego IAML, którego głównym zadaniem jest przygotowanie programu kolejnych Konferencji. W skład Komitetu wchodzą m.in. przewodniczący wszystkich sekcji branżowych i komisji tematycznych IAML oraz przedstawiciel organizatora kolejnej konferencji. Stanisław Hrabia prowadził w Dublinie posiedzenie Komitetu, na którym ustalono zasady i terminarz organizacji konferencji w Montrealu w 2012 roku.

Obrady plenarne i zebrania Zarządu Głównego IAML

W czasie obrad plenarnych Stanisław Hrabia wygłosił sprawozdanie z działalności Polskiej Grupy Narodowej IAML oraz, jako wiceprzewodniczący Stowarzyszenia, brał udział obradach Zarządu Głównego IAML. Zarząd Główny zbiera się dwukrotnie podczas każdej Konferencji IAML oraz jeden raz w okresie między konferencjami. Na zaproszenie Stanisława Hrabiego kolejne, śródroczne zebranie Zarządu Głównego IAML zaplanowano na marzec 2012 roku w Polsce - w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

 
     
4.2. Organizacja Konferencji IAML 2011 w Montrealu.  
     
 

Stanisław Hrabia, jako przewodniczący Komitetu Programowego IAML, zorganizował i przeprowadził wraz z pozostałymi członkami Komitetu procedurę zgłaszania i przyjmowania referatów (call for papers) oraz prezentacji posterowych (poster sessions) na Konferencję IAML w Montrealu w roku 2012. W wyniku tego procesu przyjęto wstępny program Konferencji, który dostępny na stronie IAML: http://www.iaml.info/activities/conferences/montreal_2012

 
     
     
5. Publikacje  
     
 

W lutym 2011 roku ukazał się 7 tom periodyku „Biblioteka Muzyczna 2007–2009”, pod redakcją Stanisława Hrabiego i Andrzeja Spóza. Członkowie Sekcji wykonali wszystkie prace redakcyjne oraz przygotowali skład komputerowy woluminu w postaci gotowej do druku. Tom ukazał się w Wydawnictwie SBP.

 
     
     
6. Inne  
6.1.

Informator „Biblioteki muzyczne w Polsce”

 
 

Kontynuowano prace nad zebraniem podstawowych danych o bibliotekach i zbiorach muzycznych, ze szczególnym uwzględnieniem informacji o archiwach i spuściznach kompozytorów i muzyków. Zabrane materiały po opracowaniu sukcesywnie umieszczane są na stronie Sekcji w dziale: Informator http://www.iaml.pl/informator/

 
     
6.2.

Strona internetowa

 
 

Sekcja Bibliotek Muzycznych SBP – Polska Grupa Narodowa IAML posiada stronę internetową pod adresem: www.iaml.pl. Stronę tę redagują: Stanisław Hrabia i Karolina Skalska. Koszty zakupu domeny finansuje Biuro Zarządu Głównego SBP.

Na stronie internetowej pojawiają się na bieżąco komunikaty i sprawozdania z bieżącej działalności Sekcji oraz znajduje się Informator „Biblioteki muzyczne w Polsce”.

 
     
6.3.

Lista dyskusyjna bibliotekarzy muzycznych.

 
 

Nadal działa założona w listopadzie 2007 roku lista dyskusyjna, poświęcona zagadnieniom bibliotekarstwa muzycznego. Ma ona charakter otwartego forum, na którym można wymieniać się wszelkimi informacjami i uwagami dotyczącymi spraw zawodowych środowiska. Adres listy: bibmuz@googlegroups.com. Na liście jest zarejestrowanych 73 uczestników z 48 bibliotek muzycznych.

 
     
6.4.

Informacja o działalności Sekcji

 
 

Informacja o bieżącej działalności Sekcji była regularnie wysyłana w formie komunikatów do Biura Zarządu Głównego SBP.

 
     
6.5.

Referaty o działalności bibliotek muzycznych

 
 
  • 9 marca 2011 r. Karolina Skalska wygłosiła referat pt. „Biblioteki muzyczne”, w ramach spotkań Koła SBP przy Bibliotece Narodowej.
  • 31 maja 2011 r. Stanisław Hrabia wygłosił referat pt. „ International Association of Music Libraries – IAML” w ramach cyklu Klub pod Otwartą Księgą, spotkań Koła SBP przy BUW, poświęconych stowarzyszeniom, których Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie jest członkiem. Na spotkaniu była obecna pani dyrektor Biblioteki mgr Ewa Kobierska-Maciuszko.
 
     
6.6. Uwagi do reportu „Europejskie biblioteki muzyczne”.  
 

Pamela Thompson, była przewodnicząca IAML, przygotowując publikację na temat europejskich bibliotek muzycznych, zwróciła się z prośbą o przesłanie informacji na temat głównych trendów i problemów, jakie są zauważane i realizowane na polu bibliotek muzycznych w Polsce. Uwagi do raportu omówiono na Zebraniu Zarządu Sekcji 14 grudnia 2011 w Warszawie. Następnie zostały sformułowane i przetłumaczone na język angielski przez Sekretarza Sekcji Karolinę Skalską. Główne punkty to:

  • Digitalizacja. Podobnie jak większość bibliotek w Europie, biblioteki muzyczne w Polsce angażują się w projekty cyfryzacji zbiorów. Digitalizacja przebiega w sposób zcentralizowany tzn. za pomocą regionalnych bibliotek cyfrowych, do których wprowadzane są zdigitalizowane druki muzyczne. Prace są koordynowane przez Federację Bibliotek Cyfrowych. Ze względu na znaczny koszt digitalizacji dokumentów dźwiękowych, w Polsce nadal rzadko podejmuje się takie działania.
  • Wpływ na repertuar zespołów wykonawczych . Biblioteki muzyczne w Polsce aktywnie angażują się w ciągłe informowanie o swoich zasobach, nowych kolekcjach oraz tworzenie katalogów źródeł muzycznych, co zaowocowało wykonywaniem zapomnianego repertuaru muzycznego.
  • Centralizacja katalogowania . Od 5 lat biblioteki muzyczne w Polsce praktykują współpracę z katalogiem centralnym zbiorów polskich bibliotek naukowych i akademickich NUKAT wprowadzając do niego swoje dane oraz aktywnie współpracując nad problematyką opracowania muzykaliów. Współdziałanie z centralnym katalogiem przynosi rezultaty w postaci powiększenia zasobu bazy NUKAT.
  • Współpraca z różnymi typami bibliotek . Podjęto inicjatywę rozszerzenia współpracy bibliotek muzycznych w Polsce z różnymi typami bibliotek, np. bibliotekami kościelnymi, naukowymi, publicznymi. To współdziałanie ma na celu wymianę informacji o zbiorach, wymianę doświadczeń, pomoc merytoryczną w opisaniu kolekcji muzycznych znajdujących się w tych instytucjach.
  • Współpraca jednego typu bibliotek . Podjęto inicjatywę zaciśnięcia współpracy pomiędzy bibliotekami muzycznymi jednego typu, tj. bibliotekami akademii muzycznych. W związku z tym zorganizowano konferencję poświęconą tematyce oscylującej wokół zagadnień specyficznych dla tej grupy bibliotek. Dzięki takiemu działaniu powstała możliwość bliższego przyjrzenia się aktualnej problematyce charakterystycznej dla tego typu bibliotek muzycznych.
  • Współpraca międzynarodowa. Doświadczenia współpracy międzynarodowej w ramach IAML są wykorzystywane na polu narodowym i mają istotny wpływ na naszą działalność lokalną. Jednocześnie dzielimy się naszym lokalnym doświadczeniem na polu międzynarodowym.
  • Promowanie bibliotek muzycznych w środowisku bibliotekarskim i muzycznym . Organizowanie wykładów specjalistycznych dla studentów i zainteresowanych bibliotekami muzycznymi, bibliotekarstwem muzycznym i zbiorami muzycznymi w Polsce.
  • Zmiany na poziomie relacji bibliotekarz-czytelnik . Podobnie jak w wielu bibliotekach, również w bibliotekach muzycznych w Polsce dają się zaobserwować zmiany w formie komunikacji bibliotekarz-czytelnik. Powszechny dostęp do elektronicznych baz danych i zasobów cyfrowych powodują podejmowanie dyskusji na temat roli bibliotekarza, który staje się koordynatorem i zarządcą zbiorów w swojej bibliotece i przekierowuje zdalnie swojego czytelnika do odpowiedniego zasobu. W wyniku, czego coraz częściej zanika bezpośredni kontakt bibliotekarza z czytelnikiem
 
     
6.7.

Polskie piśmiennictwo w bazie RILM.

 
  Stanisław Hrabia przeprowadził szczegółową analizę zawartości bazy RILM Abstracts of Music Literature pod kątem polskiego piśmiennictwa. Wyniki analizy opublikowano w: Polskie piśmiennictwo muzyczne w bazie RILM Abstracts of Music Literature, w.: Muzyka jest zawsze współczesna. Studia dedykowane Profesor Alicji Jarzębskiej, red. Małgorzata Woźna-Stankiewicz, Andrzej Sitarz. Kraków, Instytut Muzykologii, Musica Iagellonica, 2011, s. 779-802. Wyniki analizy posłużą do zaplanowania dalszych prac nad polską bibliografią w bazie RILM.  
     
     
 

Stanisław Hrabia
Przewodniczący Sekcji Bibliotek Muzycznych SBP – Polskiej Grupy Narodowej IAML
Biblioteka i Fonoteka Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego

Kraków, 12 marca 2012 r.

 

 


aktualizacja: 28.12.2023